Antarctica: Wat bestuderen de wetenschappers aan het Princess Elisabeth-station?

Het BELISSIMA-team in het veld

Elk jaar krijgen een aantal teams van wetenschappers de unieke kans om voor een aantal weken of maanden (tijdens de zomer: van november tot begin maart) aan het Princess Elisabeth-station op Antarctica te verblijven). Wat doen ze daar? Wat bestuderen ze?

Het grootste deel van hun tijd nemen wetenschappers stalen of voeren ze metingen uit, die ze later in hun laboratoria, nauwkeuriger bestuderen. Via deze nieuwsreeks over het onderzoek dat dit jaar aan het station wordt verricht, zal je snel zien dat er veel verschillende soorten stalen kunnen worden genomen en bestudeerd op Antarctica, maar ook dat de wetenschappers er soms een heel verschillende achtergrond kunnen hebben. Aarzel niet en klik op de links in de tekst om foto’s, video’s, interviews en bijhorende artikels te ontdekken.

Stalen nemen op Antarctica kan soms op zich al een prestatie zijn; veldonderzoek kan immers gevaarlijk zijn. Daarom krijgen wetenschappers, voordat ze het veld in trekken, eerst een veldopleiding, en worden ze, om ongelukken te vermijden, in het veld begeleid door een gids.

Hel eerste wetenschappelijk project van dit jaar aan het station was "BELgian Ice Sheet-Shelf Ice Measurements in Antarctica", codenaam: BELISSIMA. Onder leiding van twee ijsspecialisten (glaciologen Frank Pattyn en Jean-Louis Tison), wil men met dit project de interactie tussen de oceaan en de ijskap bestuderen. Dit seizoen, tussen november en december, waren twee teams aanwezig in het veld. Het eerste team, onder leiding van Frank Pattyn, heeft de dikte van het ijs opgemeten en geprobeerd om de stroming van het ijs rond de zogenaamde "ice rises" beter te begrijpen. Het tweede team is drie weken het veld ingetrokken, tot bij de kust, om met palen de beweging van het ijs op te volgen, en ijskernen te nemen door het uitvoeren van boringen. Het hele team is ondertussen al naar Europa teruggekeerd, en is natuurlijk bijzonder ongeduldig om hun data te bestuderen. Zie onze artikels op SciencePoles voor meer informatie over het onderzoek van BELLISIMA.

Een ander project dit jaar is het SAMBA-project, (SAMBA: Search for Antarctic Meteorites, Belgian Activities), dat een Belgisch-Japanse samenwerking is. Waarom trekken deze onderzoekers naar Antarctica? "Niet omdat er daar meer meteorieten vallen, maar wel omdat ze daar gemakkelijker te vinden zijn"… "Er valt niets anders te rapen in Antarctica, en de donkere meteorieten vallen beter op, op een achtergrond van witte sneeuw of blauw ijs", legt Vinciane Debaille uit. Er zijn zelfs plaatsen waar de beweging van het ijs en erosie zorgen voor een hogere concentratie aan meteorieten. Trouwens, de meteorieten worden op Antarctica bijzonder goed bewaard in het ijs, ook al zijn ze lang geleden op Aarde gestrand. Het team is nu al enkele weken aan het werk op het veld en heeft zijn eerste meteoriet gevonden op Oudejaarsavond. De wetenschappers zitten momenteel wel in hun leefcontainer vast door de harde wind op het Antarctisch Plateau, maar toch zijn ze tevreden omdat ze al een honderdtal meteorieten hebben gevonden. De wetenschappers nummeren en verpakken de meteorieten zorgvuldig, zonder ze aan te raken, om de stalen vooral niet te contamineren. De genomen stalen bevatten kostbare informatie over de evolutie van onze planeet en ons zonnestelsel: elke meteoriet heeft zijn eigen interessant verhaal over verschillende planeten of objecten uit ons zonnestelsel. Voor meer informatie: zie het interview met Steven Goderis op SciencePoles.

Meer nieuws over de huidige vier andere wetenschappelijke projecten aan het Princess Elisabeth-station krijg je in de komende berichten op Educapoles. Ondertussen kan je alvast een kijkje nemen op de www.antarcticstation.org-website voor meer foto’s en videobeelden.